Sách Giải Bài Tập và SGK
Mục lục
Lý thuyết về Xenlulozo
I. Cấu trúc phân tử
- Công thức phân tử: (
- Xenlulozơ là một polime hợp thành từ các mắt xích β – glucozơ bởi các liên kết β – 1,4 – glicozit
- Mỗi mắt xịch có 3 nhóm OH tự do nên có thể viết công thức cấu tạo của xenlulozo là
[]
II. Tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên
- Xenlulozơ là chất rắn hình sợi, màu trắng, không mùi, không vị, không tan trong nước và trong dung môi hữu cơ thông thường như benzen, ete
- Xenlulozơ là thành phần chính tạo ra lớp màng tế bào thực vật, bộ khung của cây cối
- Xenlulozơ có nhiều trong trong cây bông (95 – 98%), đay, gai, tre, nứa (50 – 80%), gỗ (40 – 50%)
III. Tính chất hóa học
Tương tự tinh bột, xenlulozơ không có tính khử; khi thủy phân xenlulozơ đến cùng thì thu được Glucozơ. Mỗi mắt xích
có 3 nhóm OH tự do nên xenlulozơ có tính chất của ancol đa chức.
1. Phản ứng của polisaccarit (thủy phân)
- Xảy ra khi đun nóng xenlulozơ với dung dịch axit vô cơ
- Phản ứng cũng xảy ra nhờ enzim xenlulaza (trong dạ dày trâu, bò...). Cơ thể con người không đồng hóa được xenlulozơ
2. Phản ứng của ancol đa chức
- Với /
đặc (phản ứng este hóa):
- Xenlulozơ không phản ứng với Cu, nhưng tan được trong dung dịch [Cu(
]
(nước Svayde) tạo chất lỏng nhớt dùng để tạo tơ đồng - amoniac.
IV. Ứng dụng
- Xenlulozơ xantogenat dùng để điều chế tơ visco, tơ axetat, chế tạo thuốc súng không khói và chế tạo phim ảnh.
- Xenlulozo thường được dùng trực tiếp hoặc chế tạo thành giấy.