1. Cấu tạo hạt nhân:

    - Hạt nhân được tạo thành bởi hai loại hạt là prôtôn (p) mang điện tích (+e) và nơtron (n) không mang điện. Hai loại hạt này gọi chung là nuclôn.

    - Số prôtôn trong hạt nhân là Z, với Z là số thứ tự của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn, được gọi là nguyên tử số. Khi ấy hạt nhân có điện tích là +Ze.

    Tổng số nuclôn trong hạt nhân là A, A được gọi là số khối. Khi đó số nơtron trong hạt nhân là A-Z.

    - Kí hiệu của hạt nhân: 

    - Đồng vị: là những hạt nhân có cùng số Z, nhưng khác số A. VD  là đồng vị của nhau.

2. Khối lượng của hạt nhân:

    - Các hạt nhân có khối lượng rất lớn so với khối lượng của electrôn, vì vậy khối lượng nguyên tử gần như tập trung toàn bộ ở hạt nhân.

    - Để tiện tính toán khối lượng hạt nhân, người ta sử dụng đơn vị khối lượng nguyên tử ( đơn vị Cacbon), kí hiệu là u.

3. Năng lượng của hạt nhân:

 - Theo thuyết tương đối khi hạt nhân có khối lượng m sẽ chưa một năng lượng là

    E = mc2 với c = 3.108 (m/s) là vận tốc ánh sáng trong chân không.

    - Năng lượng tương ứng với khối lượng 1 u là

    E = uc2 ≈ 931,5 (MeV)    (1J = 1,6.10-19 eV = 1,6.10-13 MeV)

    ↔ 1u ≈ 931,5 MeV/c2 → MeV/c2 cũng là một đơn vị đo khối lượng.

     Chú ý: 

Theo thuyết tương đối một vật khi ở trạng thái nghỉ (v = 0) có khối lượng nghỉ là m0 chứa năng lượng nghỉ E0 = m0c2.

    Khi vật chuyển động với vật tốc v, vật sẽ có khối lượng là  , chứa năng lượng là E = mc2

    Khi đó động năng của vật là Wđ = (m - m0)c2